تکنولوژی نوین اینترنتی
Kubernetes یا به اختصار K8s، یک پلتفرم متنباز برای مدیریت، مقیاسدهی، و استقرار خودکار کانتینرها است. این ابزار ابتدا توسط گوگل توسعه داده شد و اکنون توسط بنیاد CNCF (Cloud Native Computing Foundation) پشتیبانی میشود.
✅ مدیریت خودکار سرویسها و کانتینرها
✅ مقیاسپذیری افقی (افزایش تعداد کانتینرها به صورت اتومات)
✅ بالابردن دسترسپذیری (High Availability)
✅ Load Balancing و Service Discovery داخلی
✅ بروزرسانی نرمافزارها بدون قطعی (Rolling Update)
✅ پشتیبانی از Cloudهای مختلف (AWS, GCP, Azure)
معماری K8s شامل دو بخش اصلیه:
| مؤلفه | توضیح |
|---|---|
| kube-apiserver | دروازه اصلی برای تعامل با K8s |
| etcd | پایگاه داده توزیعشده برای ذخیره وضعیت خوشه |
| kube-scheduler | برنامهریزی برای اجرای پادها |
| kube-controller-manager | کنترل خودکار وضعیت منابع |
| cloud-controller-manager | ادغام با سرویسهای Cloud |
| مؤلفه | توضیح |
|---|---|
| kubelet | اجرا و بررسی وضعیت پادها |
| kube-proxy | مدیریت شبکه داخلی بین پادها |
| Container Runtime | مثل Docker یا containerd برای اجرای کانتینرها |
| مفهوم | توضیح |
|---|---|
| Pod | کوچکترین واحد قابل اجرا؛ شامل یک یا چند کانتینر |
| Deployment | مدیریت پادها، بروزرسانی نسخهها |
| Service | ایجاد آدرس ثابت برای دسترسی به پادها |
| ConfigMap / Secret | مدیریت پیکربندیها و اطلاعات حساس |
| Namespace | جدا کردن محیطها (تست، توسعه، تولید) |
| Volume | ذخیرهسازی داده دائمی |
برای شروع محلی با Minikube:
kubectl
Horizontal Pod Autoscaler: مقیاس خودکار بر اساس CPU/Memory
Ingress Controller: مدیریت دسترسی HTTP/S از بیرون
Helm: ابزار مدیریت پکیجها (مثل apt برای k8s)
CI/CD با ArgoCD یا Jenkins: برای استقرار خودکار
Monitoring با Prometheus + Grafana: برای پایش و هشدار
| ابزار | کاربرد |
|---|---|
| Minikube | اجرای k8s روی لپتاپ |
| kubectl | ابزار خط فرمان Kubernetes |
| Helm | مدیریت package و chartها |
| Lens | رابط گرافیکی برای مدیریت خوشهها |
| Rancher | داشبورد قدرتمند خوشهها |
| K9s | ابزار TUI برای کار با K8s در ترمینال |
❗ نیاز به یادگیری اولیه بالا
❗ پیچیدگی در تنظیمات شبکه و ذخیرهسازی
🔐 اهمیت بالا در مدیریت دسترسیها (RBAC)
🔐 استفاده از Secrets و TLS برای امنیت بیشتر
🔐 بهروز نگهداشتن ورژنها و اعمال Policyها
استقرار میکروسرویسها (Microservices)
برنامههای real-time با auto-scaling
DevOps و CI/CD در تیمهای بزرگ
ساخت سیستمهای پیچیده ابری مثل SaaS / PaaS
مدیریت پایگاهدادهها با StatefulSet
Kubernetes یکی از کلیدیترین فناوریهای زیرساختی در توسعه نرمافزار مدرن است. با اتوماسیون در استقرار، مقیاسپذیری، نظارت، و بازیابی سرویسها، Kubernetes به تیمهای DevOps کمک میکند تا اپلیکیشنها را در مقیاس بزرگ و با پایداری بالا اجرا کنند.